Zürafalar uzun boyunları sayesinde birçok rakibinin önüne geçerek beslenme konusunda yükseklere yetişebilir ve rahatlıkla beslenebilir. Fakat bu uzun boynun avantajları olduğu gibi dezavantajları da olabiliyor.
Teknoloji ve bilim geliştikçe hayvanlar aleminde de bazı gizemler çözülmeye başlıyor fakat çözülmemiş o kadar çok gizem var ki. Zürafanın uzun boynundan nasıl su içebildiği bir gizemken böyle uzun bir boyuna neden sahip olduğu da ayrı bir gizemdir ki su içmek için olmadığını kesin.
Şimdi esas sorumuza yoğunlaşalım, teknik olarak zürafalar uzun boyunlarına rağmen nasıl su içebiliyor? Su içerken neden eğiliyorlar?
Bu anlayışı alevlendiren kıvılcım, geçtiğimiz yıllarda Namibya’nın Etosha Ulusal Parkı’nda Philippe Binder’dan çıkmıştır. Bir tur otobüsünde oturmuş, yakındaki bir su kaynağından bir zürafanın içkisini izlerken böyle bir merak uyanmıştır kendisine.
“‘Vay canına, bu garip. O kadar uzun boynundan su almak kolay olamaz’ diye düşündüm.”
Binder, Hilo’daki Hawaii Üniversitesi’nde bir fizikçi, doğrusal olmayan dinamikler ve kaos teorisi üzerine çalışıyor ve nadiren zürafalarla karşılaşıyor. Ancak Güney Afrika’daki Cape Town Üniversitesi’nde izinli iken, Binder susamış zürafanın görüntüsünü kafasından çıkaramamıştır.
“Fizikçiler, meydana gelen olaylarının nedenini sorgular, sebepleri bilmek için genellikle çocuksu bir merak duyarlar” dedi. “Sadece zürafaların nasıl içtiğini anlamak istedim. Başka bir sebebi yok, tamamen eğlenceliydi.”
Cape Town Üniversitesi’nde bir fizikçi olan Dale Taylor’dan yardım istedi ve ikisi zürafa minutiae’yi – boyun uzunluğu, yemek borusu kapasitesi, tipik içme olaylarının uzunluğu – biriktirmek ve davranışın ardındaki olası mekanizmaları araştırmakla ilgili yardım aldı.
İlk başta araştırmacılar zürafanın uzun boynunu bir pipet gibi kullandığını düşünmüş fakat yaptıkları incelemeler sonrasında bu fikrin tamamen yanlış olduğunu görüp bu düşünceyi çöpe atmşlardır.
Sonrasında yapılan ikinci araştırma sonucunda ortaya çıkan terim ise dalgıç pompa olmuştur.
Zürafalar nasıl su içer?
Örneğin, zürafa su içmek için eğildiğinde, ön ayaklarını açmalı ve başını su yüzeyine indirmelidir. Dünyanın en uzun hayvanı olan bir zürafanın bu suyu uzun boynundan yukarı, midesine kadar nasıl ittiği ise bir muamma. Şimdi, yeni araştırma, sırrın dalgıç pompa olarak bilinen basit bir cihazda yatabileceğini gösteriyor.
Tipik olarak, bir dalgıç pompa, suyu veya diğer sıvıları bir valf yoluyla bir boşluğa çekmek için bir vuruş ve ardından sıvıyı ikinci bir valf yoluyla tekrar dışarı itmek için başka bir vuruş kullanır. Pompa varyasyonları, atık su arıtmada ve petrol ve gaz endüstrisinde yaygındır.
Peki zürafalar dalgıç pompalarını nerede saklar?
Araştırmacılar tarafından önerilen modelde, zürafanın dudakları “pompanın” bir valfini oluştururken, hayvanın ağzının arkasında bulunan epiglot diğerini oluşturmaktadır. Başlangıç olarak, zürafa büzülmüş dudaklarını suya batırır ve ardından çenesini geri çekerek, epiglot “valfini” kapalı tutarken suyun ağzına girmesine izin verir. Daha sonra zürafa dudaklarını sıkar, epiglotu gevşetir ve çenesini pompalar, böylece yakalanan su yemek borusuna itilir.
Giriş darbesi sıvıyı boşluğa veya ağza çekerken, boşaltma darbesi sıvıyı yemek borusuna doğru iter.
Döngü tekrar eder ve yemek borusuna daha fazla su taşır. Bir noktada, zürafa, yerçekimi ve peristalsis olarak bilinen dalga benzeri kas kasılmaları sayesinde boynunu kaldırır ve su midesine savrulur.
Araştırmacılar, zürafanın suyu yaklaşık 6,7 mil / saat hızla pompaladığını tahmin ediyor – yemek borusunda zaten depolanmış olan suyun basıncının üstesinden gelmek ve tekrar dışarı fırlamasını önlemek için yeterince hızlı.