Fen ve teknoloji dersi ünitelerinden olan ışık ve ses ünitesi içerisinde öğretilen konulardan birisi de hemen herkesin adına aşina olduğu “ses kaynakları” konusudur. Birçok kişinin de bildiği üzere doğadaki ses kaynakları iki ayrı başlık altına incelenir: doğal ses kaynakları ve yapay ses kaynakları. Hali hazırda doğada bulunan ve bu bağlamda doğal kaynaklar tarafından dolaylı olmaksızın ya da bir başka deyişle doğrudan çıkan sesler, sizlerin de bildiği üzere, “doğal ses kaynakları olarak adlandırılmaktadır. Peki ses kaynakları adı altındaki ikinci başlık ne anlama gelmektedir? Bir başka deyişle, yapay ses kaynakları ne demektir, ne anlama gelmektedir?
Yapay Ses Kaynakları Nedir?
Doğal ses kaynağının aksine yapay ses kaynakları, herhangi bir araç, gereç, kuvvet, etki vb. unsurlar sonucu çıkarılan seslere yapay ses kaynakları denir.
Yukarıdaki tanımdan da çıkarılabileceği üzere doğal ses kaynakları, herhangi bir cihaza veyahut da alete gereksinim duyulmadan çıkarılan ses kaynağı iken yapay ses kaynakları için çok farklı bir durum söz konusu. Zira yapay ses kaynakları, doğada kendiliğinden bulunmayan ve bu bağlamda herhangi bir insan unsurunun (insan tarafından kullanılan herhangi bir araç gereç, insan tarafından uygulanan herhangi bir kuvvet gibi unsurlar) sonucu olarak çıkarılan seslerdir.
Yapay ses kaynakları analitik bir şekilde tanımlanacak olursa, yukarıda tanımı yapılan doğal ses kaynakları statüsüne girmeyen tüm sesleri barındıran ses kaynakları olarak da adlandırılabilir.
Yapay Ses Kaynakları Nelerdir?
Yukarıda kısa bir şekilde doğal ses kaynaklarının ne olduğunu hatırladıktan sonra detaylı bir şekilde yapay ses kaynakları teriminin tanımı öğrendik. Bu bağlamda “yapay ses kaynakları ne demektir?” sorusunun cevabı kafanızda az çok yer edinmiştir diye tahmin ediyoruz ancak bu öğrenmenin havada kalmaması için haydi gelin konuyu somut örnekler ile zenginleştirelim. Bir başka deyişle, “yapay ses kaynakları nelerdir?” sorusuna cevap vermek suretiyle çevremizdeki yapay ses kaynakları nelerdir hemen öğrenelim.
Yapay Ses Kaynaklarına Örnekler
- Darbuka sesi
- Telefon zil sesi
- Topuklu ayakkabı ile yürüyen bir insanın çıkardığı ses
- Araba motorunun sesi
- El frenini çektiğinizde duyduğunuz ses
- Makinelerin çıkardığı sesler
- Araba kornasına basıldığında çıkan ses
- Keman sesi
- Piyanonun herhangi bir tuşuna bastığınızda çıkan ses
- Çatal ile kaşığı birbirine vurduğunuzda çıkan ses
- Enstrümanlardan çıkan sesler (gitar, bağlama, saksafon sesleri vb.)
- Saatteki akrep ve yelkovanın çıkardığı “tik tak” sesleri
- Hoparlörden çıkan sesler
- Siren sesi
- Deodorant sıkmak için üst kısmına bastırdığınızda çıkan “pıss” sesi
Yukarıdaki seslerin istisnasız hepsi dolaylı yoldan ya da bir başka deyişle bir insan tarafından uygulanan kuvvet, alet, malzeme vb. sonucu çıkarılan sesler olduğu için yapay ses kaynağı örneğidir. Özetle yukarıdaki listede bulunan seslerin hepsi “yapay ses kaynakları nelerdir?” sorusunun cevabıdır.
Doğal ve Yapay Ses Kaynakları Şeması
Doğal Ses Kaynakları Nelerdir? Doğal Ses Kaynaklarına Örnekler