Türk Edebiyatnda Şiir Tür ve Biçimleri
İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Nazım Türleri
Koşuk, Sagu, Destan
Koşuk: Daha çok aşk, kahramanlık, yiğitlik, ölüm üzerine söylenir.
Dörtlük birimi ve hece ölçüsünün değişik kalıplarıyla söylenir.
Halk edebiyatındaki koşmanın karşılığıdır.
Koşuklar ozan, kaman, baskı, denilen saz eşliğinde söylenir.
.Sagu: İslamiyetten önce yuğ adı verilen cenaze törenlerinde söylenen şiir türüdür.
Edebiyatımızdaki en önemli örneği Alp Er Tunga Sagusudur.
Sagu söyleyene sagucu, söyleme işine de sagu ağmak denir.
Destan: Savaş, göç, doğal afetler gibi toplumu ilgilendiren olayların ele alındığı şiir türüdür.
Doğal Destanlar:
Altay-Yakut Dönem
Yaratılış Destanı: Kainatın ve insanın yaratılışı anlatılır.
Sakalar Dönemi:
Alp Er Tunga Destanı: Alp Er Tunga’nın İranlılarla yaptığı mücadele anlatılır.
Şu Destanı: Şu’nun İskenderle mücadelesi anlatılır.
Hun Dönemi:
Oğuz Kağan Des: Mete anlatılır.
Göktürk Dönemi:
Bozkurt: Türklerin dişi kurttan türemesi.
Ergenekon: Türklerin Ergenekon denilen yerden kurtuluşu ve tarihe çıkışı anlatılır.
Uygur Dönemi:
Türeyiş Destanı: Türk prensesin kurtla evlenmesi vs anlatılır.
Göç Destanı: Kutsal kayanın Çinlilere verilmesiyle ülkedeki açlık ve göç anlatılır.
Türk Edebiyatında Yapma Destanlar:
3 Şehitler Destanı > Fazıl Hüsnü Dağlarca
Sakarya Meydan Savaşı> Ceykun Atıf Kansu
Kuvayı Milliye> Nazım Hikmet
Çanakkale Destanı> Mehmet Akif Ersoy
İslamiyet Etkisindeki Türk Edebiyatı Nazım Ürünleri
Halk Edebiyatı Nazım Biçimleri
Âşık Halk Edebiyatı Nazım Biçimleri:Koşma semai varsağı destan
1.)Koşma: Halk Edebiyatında en çok kullanılan nazım biçimidir.
Heçe ölçüsü olarak genelde karşımıza 11 li kalıpla çıkar.
Divan edebiyatındaki karşılığı gazeldir.
Uyak Düzeni : ababa/cccb/dddb ya da aaab/cccb/dddb gibidir.
Konularına göre4’e ayrılır:
Güzelleme: Doğa güzelliklerini anlatmak ya da sevilenleri övmek için yazılan şiir(Semailer)
Taşlama: Eleştiri
Koçaklama: Kahramanlık