Kitap Adı: Ana
Yazar: Maksim Gorki
Konusu: Devrim öncesi Rusya’da gelişen kapitalizmin yarattığı sömürü ve sefaleti işlemektedir. İşçilerin ve köylülerin sefil koşullarda çalışıp , yoksulluktan kırıldığı Rusya’da derimci mücadeleyi ve genç bir işçi olan Pavel’in bu mücadeleyle tanışması konu edinmiştir kitap. Pavel’in vesilesiyle Annesi Nilovna’da devrimcilerle ve devrimci mücadeleyle tanışmıştır. Sıradan bir ev hanımı olan Nilovna mücadele içinde bilinçlenmiş ve artık “Ana” olmuştur. O bir devrimcidir ve davası için bedel ödemekten kaçınmaz. An gelir bir fabrikada bildiri dağıtır, an gelir köylere halkı bilinçlendirmek için gider, an gelir kanlar içinde tutuklanır. Gorki’nin ünlü eseri Ana bütün dünyada ilgi görmüştür.
Kişiler: Pavel, Nilovna(ANA), Andrey, Saşa, Rıbin
Ana Roman Özeti (Maksim Gorki)
Rusya’da bir kasabada yaşayan bir işçi ailesinin hanımıdır Nilovna. Yaşadıkları yerde tipik bir durum olan koca dayağı, erkeklerin sürekli içip sarhoş olmaları, kaba davranışları, kadınlara sürekli hizmetçi gibi muamele yapılması onunda kaderi olup çıkmıştır. Bu durum etraftaki diğer aileler için de pek farklı sayılmazdı. Herkes yazılı olmayan bir antlaşma yapmışçasına aynı kısır döngü içinde yaşamaya devam etmektedir. Bunun yanında kasaba sakinleri birbirlerine karşı da düşmanca düşünceler beslemekte ve her fırsatta ciddi kavgalar etmektedir.
Aksi ve inatçı kocası hastalandığında, hastaneye dahi gitmeyi kabul etmemiş, buna yeltenen Nilovna’yı dayakla tehdit etmiştir. Bir süre hastalık ve acılara boğuşan kocası sonunda öldüğünde Nilovna oğlu Pavel ile kalakalmıştır. Pavel önündeki tek rol model olan babasının ölümünün hemen ardından tıpkı onun gibi olmaya heveslenmiştir. Bir gün oldukça sarhoş bir halde eve gelir. Fakat bünyesi içtiği az miktar içkiyi dahi kaldıramamış ve kendisi dahi bu haline pişman olmuştur.
Zamanla siyasi düşüncelere ilgi duyan Pavel sosyalizmi öğrenmeye başlar. Kitap okur, arkadaşlarıyla toplantılara katılır. Annesi Nilovna Pavel’in bu durumundan birazcık korku duymaktadır. Çünkü sosyalistlerin Hristiyanlık hakkındaki görüşleri ve oğlunun herhangi bir nedenden ötürü tutuklanması korkusu onu endişelendiriyordu. Pavel zamanla daha aktif hale gelir, bilinci geliştikçe mücadelesinde sorumluluk alır. Evlerinde kalan Andrey tutuklandıktan bir süre sonra Pavel ‘de çarlık polisi tarafından tutuklanır. Her türlü aydın ve demokrat düşünceye karşı olan Hükümet tutuklama furyasına Pavel’i de dahil etmiştir. Pavel’in çalıştığı fabrikada işçileri bilinçlendirmek için dağıttığı bildiriler tutuklanmasına yol açmıştır.
Nilovna oğlunun mücadelesine gittikçe daha çok saygı duymaya başlamış. Hatta oğlunun çalıştığı fabrikada işe girmiştir. Amacı Pavel’in mücadelesini sürdürmek ve içeriye bildirileri ulaştırmaktır. Bir süre sonra Andrey hapisten çıkar. Ana zamanla Andrey’in yardımlarıyla ilerleyen yaşına rağmen okuma-yazma öğrenir. Ana Andrey’i de tıpkı oğlu gibi sevmeye ve güvenmeye başlamıştır. Pavel hakkında bilmediği bir takım durumları Andrey ona anlatır. Ana Pavel’in Saşa’yı seviyor olmasına rağmen mücadeleleri için evlenemediğini öğrenir.
Pavel içeriden çıkmıştır fakat polis onu artık rahat bırakmayacaktır. Evlerine baskınlar devam eder. Polisle işbirliği yaparak arkadaşlarını ele veren İsay’ın öldürülüşü baskıları daha da artırmıştır. Aynı dönemde yoğun 1 Mayıs işçi bayramı çalışmaları sürmektedir. Ana, 1 Mayıs’ta oğlunu bayrak taşıyacağını haber alır. Bu o dönem Rusya’sında cezalandırma gerekçesidir. Pavel böylelikle kürek veya sürgün cezası alacaktır. Bu durumdan endişe duyan Ana Pavel’in vazgeçmeyeceğini de çok iyi bilmektedir. 1 Mayıs gelip çatmıştır ok sayıda insan sokaklara çıkmıştır. Askerler halk ile karşılaştıklarında kaçışmaca başlar orada kalan Pavel, Andrey ve az sayıda devrimci tutuklanır.
Ana bu olayın ardından partinin yönlendirmesiyle kente gider. Nikolay adında bir gencin evinde kalır. Ancak o artık dört duvar arsına sıkışmış kalmış bir ev hizmetçisi gibi yaşamayacaktır. Oğlu sayesinde tanıştığı devrimci mücadelenin bir parçası olmuş ve davaya hizmet etmek istemektedir. Pavel’in arkadaşı Rıbin zulüm eden iktidara karşı kanlı bir devrimin haklılığını düşünürken, Pavel ,Andrey ve arkadaşları insanları bilinçlendirmek için çalışmalar yapma taraftarıydılar. Ana bu noktada da sorumluluk alır ve köylere gidip Rıbin’e gerekli oln şeyleri ve bildirileri taşır.
Bir fabrika işçisiyle tanışan Ana onun hasta bedeni ve anlattıkları ile sömürünün gerçek yüzünü anlar ve ne için mücadele ettiğini daha iyi kavrar artık. Ardından başka bir devrimci yoldaşın zatürre nedeniyle ölmesine, başka birinin kafasının parçalanmasını görmüştür. Yine bir gün Rıbin’in polislerden vahşice dayak yediğini görür. Bu deneyimler insanları bilinçlendirme konusunda onu daha da hırslandırmıştır. Her geçen gün mücadelesine daha sıkı bağlarla bağlanmaktadır. Zamanla konuşma ve hitabet yeteneği gelişen Ana kendine olan güvenini de artırmıştır.
Mahkeme zamanı geldiğinde Ana oğlu için endişe duymaktadır. Savcının soruları dinlenir ve Ana Pavel ve diğer yoldaşlarının korkusuz ve kararlı tavırlarını açıkça görebilmektedir. Pavel sömürücü kapitalizmi etkileyici bir dille eleştirmiş ve teşhir etmiş , işçilerin ve halkın genelinin içinde bulunduğu sefaleti gözler önüne sermiştir. Hakim onun sözlerini keser,bu durumda diğer yoldaşları da mahkemede ifade vermeyi reddettiler. Mahkeme tarafından sürgün cezasına çarptırılırlar. Ana kararı sevinçle karşılar. Pavel’in sürgünden kaçacağını düşünmektedir. Pavel’in mahkeme yaptığı etkili konuşma bildiri olarak basılır ve halka dağıtılır. Ana bu sorumluluğu alır ve bildirilerin dağıtımına başlar. Trenle köye gidiş sırasında bir ajan tarafından izlendiğini anlar. Ajan ona doğru gelmeye başladığında bağırarak sistemin sömürücü ve aşağılık yüzünü anlatır tıpkı Pavel gibi oda insanları mücadeleye çağırır, daha güzel bir dünyanın mümkün olduğunu haykırır. Ardından kanlar içinde yaka paça tutuklanır.
teşekürler